Czasami zdarza się, że odbiornik znajdujący się w modelu, który uległ wypadkowi przy kolejnym starcie nie jest w stanie odbierać sygnału z aparatury już przy odległości rzędu kilkudziesięciu metrów. Taki sam efekt może przynieść przekładanie odbiornika z jednego modelu do drugiego. Najczęściej winowajczynią jest antena, która jest bardzo wrażliwym elementem i łatwo ulega uszkodzeniu. Poniżej przedstawiono poniższe zagadnienia:
- Budowa anteny
- Przykładowe uszkodzenia anten
- Wymiana anteny wymagająca lutowania
- Wymiana anteny ze złączem U.FL
- Plastikowa obudowa odbiornika – na co zwrócić uwagę
Budowa anteny
W większości odbiorników rolę anteny spełnia przewód koncentryczny z odsłoniętą na końcu żyłą gorącą (ok. 3,13cm dla częstotliwości 2,4GHz) – na zdjęciu oznaczona nr 1. W niektórych konstrukcjach występuje również mosiężna przeciwwaga osłonięta rurką termokurczliwą. Reszta przewodu w ekranie (na zdjęciu oznaczona nr 2) służy jedynie do odpowiedniego ulokowania anteny w modelu, np. w wypadku gdy odbiornik zabudowany jest wewnątrz kadłuba.
Należy pamiętać, że nie tylko antena urwana w całości może zmniejszyć zasięg – jeżeli dojdzie do przetarcia izolacji przewodu ekranowanego lub w skrajnym przypadku przerwania ekranu – antena całkowicie się rozstroi. Taki sam efekt może spowodować skrócenie (choćby o kilka mm) nieekranowanej żyły gorącej.
Przykładowe uszkodzenia anteny
Poniżej przedstawiono na fotografiach miejsca, w których najczęściej występują uszkodzenia anteny lub przewodu antenowego. Jak wcześniej wspomniano, nie tylko całkowicie urwana antena może pogorszyć czułość odbiornika. Zawsze należy kontrolować stan anteny oraz przewodu antenowego szczególnie w wypadku modeli lądujących „na brzuchu” i podobnych, gdzie łatwo o przetarcie lub inne uszkodzenie w spowodowane startem/lądowaniem.

Poszarpany przewód antenowy, z uszkodzoną izolacją i zerwanym ekranem – efekt awaryjnego lądowania „na brzuchu” poza trawiastym pasem startowym

Jedno z najtrudniejszych do wykrycia uszkodzeń – całkowicie zerwany ekran skutkiem występowania ostrych krawędzi obudowy odbiornika – o czym można przeczytać w dalszej części artykułu
Wymiana anteny wymagająca lutowania
Jeżeli odbiornik nie posiada anteny montowanej przy pomocy złącza U.FL, będzie to oznaczało konieczność przylutowania nowej anteny. Należy zachować ostrożność i dokładnie wykonywać wszelkie czynności, ponieważ, jak wiadomo, ponosi się odpowiedzialność za swój modeli i jego działanie w terenie. Początkowo, po otwarciu obudowy odbiornika, należy przyjrzeć się resztce przewodu antenowego przylutowanego do PCB odbiornika. Występują w sumie 2 połączenia takiego przewodu z obwodem drukowanym – ekran lutowany jest do płaszczyzny masy, natomiast żyła gorąca – do linii mikropaskowej.
Teraz można rozejrzeć się za ekwiwalentem oryginalnej anteny. Dobrym wyborem w każdym wypadku będzie taka antena. Mimo, że posiada złącze, można je odciąć tuż za zagnieceniem konektora. Po odcięciu, należy delikatnie zdjąć zewnętrzną warstwę izolacji przewodu antenowego i odchylić metalową siatkę – ekran. Po odchyleniu ekranu widać koleją izolację – tym razem żyły gorącej, którą również należy zdjąć. Dokładna instrukcja krok po kroku w formie zdjęciowej znajduje się niżej.
Tak przygotowany przewód antenowy można wlutować do odbiornika, uprzednio usuwając resztki starej anteny. Należy pamiętać co gdzie wlutować – jak wcześniej wspomniano żyłą gorącą jest środkowy przewód. Po wlutowaniu należy sprawdzić, czy nie doprowadziliśmy do zwarcia – z powodzeniem można do tego użyć funkcji multimetru do sprawdzania ciągłości obwodów.
Wymiana anteny ze złączem U.FL
Jeżeli w uszkodzonym odbiorniku występuje gniazdo antenowy typu U.FL sprawa jest banalnie prosta. Cała operacja wymiany anteny potrwa maksymalnie kilka minut, dodatkowo obejdzie się bez konieczności lutowania. Resztki pozostałego przewodu antenowego należy wypiąć z gniazda, podważając go, działając siłą prostopadle do PCB odbiornika. Następnie należy wpiąć w gniazdo nową antenę, przykładowo taką. Dodatkowo po wpięciu wtyku w gniazdo można całość zabezpieczyć przed przypadkowym wypięciem kroplą kleju „na gorąco”, tzw. Hotglue.
Obudowa odbiornika – na co zwrócić uwagę
Jeżeli przewód antenowy uszkodził się przy obudowie odbiornika, przed skręceniem/złożeniem wszystkiego w całość należy dokładnie obejrzeć otwór przez który przewód antenowy wychodzi z obudowy. Bardzo często zdarza się, że występują tam wypływki powstałe przy pracy wtryskarki. Są one na tyle schowane, że nie zawsze gratowanie wypraski jest w stanie je usunąć. Potencjalnie są one bardzo niebezpieczne,szczególnie jeżeli odbiornik często przekładany jest „z miejsca na miejsce” przez co kabel antenowy i jego izolacja może zostać uszkodzona a w skrajnym wypadku – przecięta. Poniższa fotografia przedstawia wyżej wspomniany fragment obudowy odbiornika.
Ewentualne nadlewki można w prosty sposób usunąć przy pomocy wodnego papieru ściernego lub przy pomocy skalpela.
UWAGA!
Po przeprowadzeniu wszystkich powyższych kroków, przed lotem należy dokładnie sprawdzić działanie odbiornika i możliwy do uzyskania zasięg – większość nawet prostych, 4-ro kanałowych aparatur posiada specjalną funkcję „range test” służącą do testowania zasięgu. Sposób działania tej funkcji jest odpowiednio opisany w instrukcji obsługi danej aparatury. W przypadku braku takiej funkcji pozostaje jedynie skorzystanie z pomocy drugiej osoby i spacer z nadajnikiem po otwartym terenie.
Opracował: Antoni Odrobina